ส่งเสียงและภาพไปทั่วบ้าน....ด้วยสายไฟAC ธรรมดา

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

ประมาณ? 6? ปีมาแล้วยักษ์ใหญ่วงการอีเล็คโทรนิกส์นัดกันมาจับเข่าคุยกันเรื่องความคิดในการส่งสัญญาณข้อมูลผ่านทางสายไฟ AC บ้านที่ทุกบ้านมีอยู่แล้ว (เรียก POWER LINE COMMUNICATIONหรือ ย่อๆ ว่า PLC ) สิ่งที่พวกเขาคาดหวังจะส่งไปตามสายนี้ได้แก่

1. เสียงดนตรี
2. ข้อมูลทางคอมพิวเตอร์,การควบคุมระบบดิจิตอล
3. การสื่อสารอินเตอร์เน็ต

หลักการง่ายๆนี้เครือข่ายร้านขายปลีกอุปกรณ์อีเล็กโทรนิกส์ชื่อ RADIO SHACK ที่มีร้านสาขานับพันๆ แห่งทั่วอเมริกา ได้วางตลาดสินค้าทำนองนี้ไปแล้วตั้งแต่ปลายปี ค.ศ.2004 ด้วยชุดอุปกรณ์ที่มีชื่อว่า HOME PLUG ซึ่งผลิตโดยบริษัท ACCURIAN

ใน 1 ชุดหลักจะประกอบด้วย

POWERED SPEAKER (ราคา ?USD 180) โดยเป็นระบบลำโพงที่มีภาคขยายเสียงในตัว ปรับดัง-ค่อย,ทุ้ม-แหลม พร้อมรีโมทไร้สาย และวงจรรับข้อมูลจากทางสายไฟ AC

TRANSMITTER (ราคา USD 100) เป็นเครื่องรับแหล่งรายการต่างๆจากภายนอกที่มาอาศัยผ่านตัวมันแล้วส่งออกไปทางสายไฟ AC (ไปเข้าระบบลำโพงดังกล่าว)

แต่ถ้าใครมีระบบลำโพงปกติอยู่แล้วก็สามารถซื้อเฉพาะภาคขยายเสียงระบบดิจิตอล (กำลังขับ 50 วัตต์ราคา USD 150 ) ที่เหมือนกับระบบลำโพงข้างต้นแต่ตัดลำโพงออกไปใช้ลำโพงเดิมปกติที่เรามีอยู่แล้ว

ผลการใช้งาน HOME PLUG

จากคำตอบกลับมาของผู้ใช้คือ แจ๋วมาก เสียงโอเคแต่พอมีสัญญาณรบกวนโผล่เข้ามาหรือมีใครเสียบใช้คอมพิวเตอร์อยู่ทุกอย่างก็เละ??

บางคนก็ตอบกลับมาว่า เสียงดีมาก แต่มีสัญญาณรบกวนแทรกมากเกินไป ทั้งสัญญาณกวนแบบแช่ตลอดเวลากับแบบที่โผล่มาเป็นครั้งคราวซึ่งทำให้เสียงเพี้ยน ระดับเสียงก็เตลิดไปเลยเมื่อมีการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านเช่น เครื่องปรับอากาศ ,เครื่องทำความร้อน,ตู้เย็นสตาร์ท ฯลฯ?? อย่างไรก็ตามอย่าลืมว่า RADIO SHACK ใช้เทคโนโลยี่ HOME PLUG รุ่นบุกเบิก 1.0 ซึ่งใช้การส่งผ่านข้อมูลความเร็วต่ำแค่ 14 mbps ขณะที่ล่าสุด HOME PLUG AV ของอีกค่ายใช้ถึง 200 mbps

ผมจำได้ว่าก่อนหน้านั้นอีก RADIO SHACK เองก็มีความคิดแบบแผลงๆที่จะเอาสายไฟAC ทั้งบ้านมาเป็นเสาอากาศรับรายการทีวี(ที่ส่งมาทางอากาศปกติ)โดยทำตัวเชื่อมขนาด 1 X 1 X 2 นิ้วเป็นก้อนออกมาขาย ซึ่งผมเองก็ซื้อมาลองดู (พันกว่าบาท) ด้านหนึ่งเป็นสายเสียบเข้ากับเต้าเสียบตัวเมียไฟบ้านปกติ อีกด้านเราเอาสายอากาศจากทีวีมาเสียบ ผลรับไม่เห็นจะได้เรื่องอะไรเลย เป็นอันว่าเสียเงินฟรี (ก็ของมันอยากลอง)

ในอดีตก่อนหน้านั้นอีก BELL LABS และศูนย์วิจัย IBM รวมทั้งอีกหลายบริษัทได้เคยเกริ่นถึงความคิดในลักษณะเดียวกันนี้มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1950 แต่ปัญหาใหญ่ที่สุดที่ขบไม่แตกก็คือ จะแก้เรื่องสัญญาณรบกวนได้อย่างไร มันก็เหมือนกับคุณไปว่ายน้ำในแม่น้ำอเมซอนที่เต็มไปด้วยปลากินคนปิรันย่า คุณจะเอาตัวรอดได้อย่างไร

ล่าสุด เมื่อไม่นานมานี้ มีความพยายามปัดฝุ่นเอาความคิดเรื่อง PLC ในบ้านมาถกกันใหม่ ซึ่งเรียกตัวเองว่ากลุ่ม HOME PLUG ALLIANA ประกอบด้วยบริษัท? MOTOROLA, SAMSUNG, SHARP, SONY เพื่อตั้งมาตรฐานการส่งข้อมูลไปตามสายไฟบ้าน หลักการอย่างง่ายๆ ก็คือการแปลงสัญญาณอนาลอคไปเป็นดิจิตอล แล้วใส่รหัส (CODE) แยกเป็นหมวดหมู่? หรือ CH ครอบคลุมความถี่ 4 หรือ 5 MHz ถึง 21 MHz

ถามว่าระบบ HOME PLUG AV ของพวกเขาได้ผลยอดเยี่ยมไร้ที่ติเลยใช่ไหม? หามิได้ลองดูง่ายๆอย่างระบบล่าสุดที่ MARANTZ นำเสนอและผลิตออกวางตลาดแล้วโดยเรียกว่า DAVED? ซึ่งใช้สูตรต่างไปจากกลุ่ม? HOME PLUG โดยสิ้นเชิง โดยระบบนี้จะประกอบด้วย

รีซีฟเวอร์เซอราวด์ (AV) รุ่น ZR 6001 (USD 1300) เป็นตัวส่งคลื่นไปทางสายไฟ AC? พร้อมกับเป็นตัว SERVER ไปด้วย (ดูรายละเอียดตอนท้าย)

ตัวรับลูก รุ่น ZC-4001 (USD 330 )ที่รับทางสายไฟ AC

ระบบ DAVED ของ MARANTZพอเจอกับเครื่องเป่าผมก็เดี้ยงแล้ว

การส่งทาง PLC เองมีตัวแปรมากเหลือเกินแม้ว่ากลุ่ม HOME PLUG จะทำการบ้านของพวกเขามาดีจนได้ผลลัพท์ที่ดีเลิศก็จริงแต่ก็ไม่ได้หมายความว่ามันจะใช้ได้ผลกับทุกๆคน ทุกๆสถานะการณ์ ภาวะการณ์เช่นขึ้นอยู่กับว่าคุณเดินสายไฟต่างๆในบ้านอย่างไร แต่ละสายร้อยเรียงใกล้ชิดติดกันแค่ไหนและคุณกำลังใช้เครื่องไฟฟ้าอะไรอยู่บ้าง

พวกเขาอ้างว่าประสบผลสำเร็จถึง 99 เปอร์เซ็นต์กับบ้านตัวอย่าง 500 หลังคาเรือน ทำไมในอเมริกาเองกับในแคนาดา แถมคุยสำทับว่าไม่เกินสิ้นปีนี้ได้เห็นผลิตภัณฑ์เครื่องเสียงภายใต้ระบบ HOME PLUG AV ออกจำหน่ายแน่โดยคุยว่า อุปกรณ์เหล่านี้ถูกออกแบบเป็นพิเศษเพื่อส่งผ่านสัญญาณทั้งภาพและเสียงได้อย่างไม่ขาดตกบกพร่องหรือไม่อยู่ในร่องในรอย ภาพจะนิ่งไม่กระพริบ จะได้ยินเสีนงคลิ๊กให้ได้ยิน อีกทั้งควบคุมอะไรๆได้ดังใจอย่างแน่นอน พวกเขาคุยกันถึงสัญญาณภาพรายละเอียดสูงลิบอย่าง 1080 p ด้วย รวมทั้งการโทรศัพย์ผ่านอินเตอร์เน็ต VOLP,การเล่นอินเตอร์เน็ต ถ้าเป็นไปได้ดังที่ว่าจริงที่เรากำลังเริ่มพูดถึงการส่งผ่านสัญญาณภาพในรูปดิจิตอลผ่านทางสาย HDMI ก็เป็นอันยุติได้เลย(เพราะส่งผ่านได้ทางสายไฟ? AC ของทุกๆเครื่องจากเครื่องเล่นไปจอผ่านสายไฟ AC

ในเรื่องการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตความเร็วสูง (BROAD BAND) ที่กะอาศัยสายไฟ AC ยังอยู่ในชั้นบุกเบิก ซึ่งหากจะให้ไร้ปัญหามันต้องใช้ความเร็วมากกว่านี้และทนต่อสัญญาณรบกวนได้ดีกว่านี้ อีกอย่างคือถ้ามันได้ผลจริงๆเชื่อได้เลยว่าใครๆก็แห่กันมาใช้มาเล่นอินเตอร์เน็ตทางสายไฟ AC อย่างท่วมท้นเพราะสะดวกที่สุด อยู่ตรงไหนที่มีสายไฟ AC ก็เล่นได้หมด (องค์การโทรศัพท์รวมถึงผู้ให้บริการอินเตอร์เน็ตทางสายโทรศัพท์ หุ้นร่วงกันระนาวแน่) เมื่อคนแห่กันมาเล่นแบบถล่มทลาย การส่งผ่านข้อมูลด้วยความเร็ว 200 mbps ที่ถือว่าสูงมากอยู่แล้วย่อมเอาไม่อยู่แน่ๆ ก็เหมือนกับคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะในปัจจุบันที่ความเร็วว่ากันเกิน 3 GHz แล้ว ซึ่งในอดีตเมื่อ 30 ปีที่แล้วไม่มีใครคาดว่าจะต้องบ้าเลือดกันขนาดนี้

ที่น่าเศร้าที่สุดคือ

1. พวกเขาทั้งหมดไม่มีใครพูดถึงว่าระบบของเขาจะแพร่กระจายไปรบกวนระบบของคนอื่นๆอย่างไรเช่นผู้ที่ใช้ระบบเครื่องเสียงปกติอยู่รวมทั้งเครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องอีเล็คโทรนิกส์อื่นๆสารพัดจะถูกกระทบกระเทือนอย่างไรบ้างพวกเขาคิดแต่เอาตัวรอด ให้ของตัวเองปลอดการกวนโดยไม่แยแสผู้อื่น
2. ผลกระทบต่อสังคมทั้งในบ้านเองและต่อชุมชน ใครเขม่นใครก็ส่งคลื่นกวนป่วนเข้าไปทางสายไฟACหวังไปป่วนบ้านคู่แค้นแต่ก็ไปป่วนคนอื่นๆที่ไม่รู้อิโหน่อิเหน่ด้วย จะมีปัญหาทะเลาะเบาะแว้งตามมาได้ง่าย

ซึ่งการกระทบต่อสังคมนี้หาอ่านได้จากนิตยสาร ?WHAT THAI ELECTRONIC ซึ่งผมได้ชำแหละแจกแจงไว้อย่างละเอียดชวนสยดสยองถึง 2 บทความในเล่มนั้น

1. ผลกระทบต่อสุขภาพของสิ่งมีชีวิตทั้งคน, สัตว์ (นก หนู แมลงสาบ มด ฯลฯ) พืช ล่าสุดเริ่มเป็นที่ยอมรับกันแล้วว่าขนาดโทรศัพท์มือถือมีสิทธิ์ปลุกเร้าเซลล์มะเร็งได้

ผมเองมี ?TEXT BOOK หนา 1 นิ้ว 1 เล่ม, 1 ซ.ม. 1 เล่มที่พูดถึงผลของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าแม้ระดับ ไมโคร มีผลต่อสิ่งแวดล้อม (ทั้งมีชีวิต,ไม่มีชีวิต แม้แต่น้ำธรรมดานี่แหละ) ซึ่งสิ่งเหล่านี้เราต้องกินต้องใช้ย่อมมีผลต่อเราด้วยอย่างเลี่ยงไม่ได้ (เล่มนี้หายากมากแทบไม่มีนักวิทยาศาสตร์สำนักไหนสนใจจะพูดถึงเพราะมันจะกระทบกระเทือนต่อการทำมาหากินของพ่อค้าแทบทุกแขนงสินค้า! )

MARANTZ DAVED SYSTEM

MARANTZ? ได้เปิดตัวเทคโนโลยี่ DAVED ( Digital Audio Via Electronic Distribution ) เมื่อมกราคมต้นปีนี้ (2006) ในงานCES โดยนำเครื่องต้นแบบมาแสดงและกะจะวางตลาดได้ในเดือนเมษายนที่ผ่านมา

DAVED ของ MARANTZ ประกอบด้วย

ZR 6001 (USD 1300) รีซีฟเวอร์เซอราวด์ดิจิตอลดูจากด้านหน้าจะเหมือนเครื่องรีซีฟเวอร์ทั่วไปแต่ด้านหลังจะมีรูมินิแจ็ค 4 รูเพื่อเชื่อมต่อสัญญาณอินฟาเรดกับแหล่งกำเนิดตัวเครื่องจะมีรหัสที่ถูกโปรแกรมไว้เป็นตับ เพื่อเลือกใช้กับอุปกรณ์ที่มาเชื่อมต่อหรือเราจะสอนมันให้ควบคุมกันเองก็ได้

ทุกๆ แหล่งรายการที่นำมาเชื่อมต่อกับ ZR 6001 (รวมทั้งภาควิทยุในตัวมันเองด้วย)สามารถถูกส่งทอดกระจายออกไปจาก ZR 6001 ทางช่องสัญญาณอนาลอคเท่านั้น ถ้าเอาสัญญาณดิจิตอลไม่ว่าจากสายนำแสงหรือสาย COAXIAL สัญญาณนี้จะไม่มีสิทธ์ส่งทอดออกไปอีก สัญญาณเสียงจะถูกแปลงเป็นสัญญาณดิจิตอล PMC แบบ LINEAR คือไม่มีการย่นย่อสัญญาณใดๆ ไม่COMPRESSED) และถูกแปลงเป็นคลื่นความถี่สูงแล้วส่งไปทางสายไฟ AC

ZC 4001 ซึ่งเป็นตัวรับปลายทางผ่านสายไฟAC ( USD 330 ) จะแปลงสัญญาณความถี่สูงออกเป็นสัญญาณ PCM แล้วแปลงกับเป็นสัญญาณเสียงอนาลอค จากนั้นส่งเข้าสู่ภาคขยายภายในตัวเครื่องกำลังขับ 7 วัตต์ (สเตอริโอ) โดย ZC 4001 จะมีลำโพงสเตอริโอมาให้ด้วยในตัว (ดูรูป) ที่ตัวเครื่องจะมีปุ่มกดเลือกแหล่งรายการ,ปุ่มดัง-ค่อย และปุ่มควบคุมการเล่นแผ่น (โยงไปควบคุมตัวเครื่องเล่นที่ต่อกับ ZR 6001 อีกที)

การต่อก็ง่ายมาก พอเสียบ ?ZC 4001 เข้ากับไฟAC ที่กำแพง เปิดเครื่องมันก็จะกวาดควานหา? ZR 6001 โดยอัตโนมัติและพร้อมจะทำงานตามแหล่งรายการที่เราเลือก

ZR 6001 พ่วง ZC 4001 ได้สูงสุดถึง 4 เครื่องสังเกตว่าไม่มีการหน่วงเสียงช้า-เร็วต่างกันเกิดขึ้นจาก ZC 4001 แต่ละเครื่องที่ต่อร่วม? ZR 6001 เครื่องเดียวกัน

การใช้งาน การทำงานราบรื่นดูดีทีเดียวแต่ระบบนี้ไม่ชอบการถูกรบกวนทุกรูปแบบ ลองเสียงสายไฟAC ของ ZR 6001 ผ่านตัวกรองสัญญาณรบกวนแบบสวิงกวน( SURGE PROTECTION ) ทำให้? ZC 4001 เป๋และสติแตก วูบไปบ่อยๆ อาการแบบเดียวกันเกิดขึ้นเช่นกันเมื่อย้ายตัวกันกวนมาเสียบที่ ZC 4001

เพื่อทดสอบแบบโหดๆ ได้ลองเปิดใช้ทั้งเครื่องดูดฝุ่นและเครื่องเป่าผมระหว่างที่เล่น ZR 6001 กับ ZC 4001 อยู่? เครื่องดูดฝุ่นดูจะไม่ก่อปัญหาใดๆ นอกจากย้ายปลั๊กไฟ AC ของมันมาขออาศัยเสียบร่วมกับปลั๊กไฟ AC ที่กำแพง ที่? ZC 4001 ใช้ร่วมอยู่ผลคือ สัญญาณตกลงและตายสนิท? แต่กับเครื่องเป่าผมนี่เหมือนตัวป่วนยอดแสบ ไม่ว่าเอาสายไฟACของเครื่องเป่าผมนี้ไปไล่เสียบที่เต้าเสียบไหนที่อยู่ใกล้ๆแถวๆ ZC 4001 ทำให้ ZC 4001 ทรุดฮวบทันตาเห็นทุกครั้งที่เปิดใช้ที่เป่า

คุณภาพเสียงที่ได้จาก ?ZC 4001 เทียบได้กับเสียงจากวิทยุหัวเตียงคุณภาพสูง แน่นอนว่าไม่ใช่ระดับหูทองฟังแน่ แต่จุดนี้ไม่ใช่ปัญหาของระบบส่งสัญญาณทางสายไฟAC? ZC 4001 รุ่นต่อๆ ไป อาจใส่ภาคขยายสเตอริโอระดับ 200 วัตต์มาให้ก็ได้ เพื่อต่อออกลำโพงดีๆ ถึงๆ ภายนอกได้

(เรียบเรียงจาก ?SOUND & VISION พฤษภาคม 2006 โดยนางROB MEDICH)